Inwestycję wykonano w ramach „Kompleksowego projektu adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu – mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach nizinnych”.
Inwestycję sfinansowano w 85% ze środków Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko, pozostałe środki pochodziły z Lasów Państwowych. Celem projektu jest wzmocnienie odporności na zagrożenia związane ze zmianami klimatu w nizinnych ekosystemach leśnych poprzez działania ukierunkowane na zapobieganie powstawaniu lub minimalizację negatywnych skutków zjawisk naturalnych takich jak: niszczące działanie wód wezbraniowych, powodzie i podtopienia, susza i pożary.

Inwestycje zrealizowano w ramach ogólnopolskiego projektu Lasów Państwowych pn. „Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu – mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach nizinnych”.

W trakcie okolicznościowych przemówień głos zabrał Andrzej Józef Nowak - Dyrektor Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Białymstoku. Dyrektor podkreślił, iż wiedza i zdobyte doświadczenie przy takich inwestycjach jak modernizacja obiektów małej retencji nizinnej są bardzo cenne. Mogą się przydać na przykład podczas przyszłej współpracy w dziedzinie leśnictwa, jaką nawiązała się podczas niedawnej wizyty Ambasador Estonii a białostockimi leśnikami.

Pani Marta Petrynik Kierownik Zespołu Projektu Małej Retencji Nizinnej w Centrum Koordynacji Projektów Środowiskowych przedstawiła zebranym główne informacje dotyczące projektów małej retencji nizinnej, jakie Lasy Państwowe realizują na terenie całego kraju.

Konrad Kamiński Sekretarz Nadleśnictwa Giżycko, kierujący zespołem powołanym przy nadleśnictwie zajmującym się nadzorem nad realizacją zadania pn.: „Budowa i modernizacja zbiorników wodnych w uroczysku „Las Miejski” na terenie leśnictwa Zielony Dwór”, w skrócie opowiedział o wyzwaniach, z jakimi należało się zmierzyć, aby inwestycja osiągnęła zaplanowane cele. Głównym celem było oczywiście retencjonowanie wody w zbiornikach leśnych. Jednak, aby go zrealizować, należało dołożyć wszelkich starań, żeby sam proces modernizacji zbiorników w jak najmniejszym stopniu oddziaływał na otaczające środowisko.

Uroczystość zakończenia modernizacji była okazją do odsłonięcia Nepomuka — drewnianej figury z wizerunkiem św. Jana Nepomucena. Świętego, który według tradycji ludowej chronił pola i zasiewy przed powodzią, ale również i suszą. Jest patronem mostów i wszelkich urządzeń melioracyjnych. W przypadkach zagrożenia pomaga tonącym. Tradycja stawiania figur św. Jana Nepomucena w pobliżu mostów, rzek, skrzyżowań dróg itp. jest bardzo stara. Pierwszą figurę świętego postawiono w roku 1683 w Pradze. Do dziś w samej tylko Polsce odnotowano ponad 6000 figur świętego. Miejsce, na którym ustawiono figurę, otrzymało urzędową nazwę „Skwer św. Jana Nepomucena". 
Figura jest dziełem Józefa Bacławskiego, jednego z najbardziej znanych rzeźbiarzy na Kurpiach.

Proboszcz Parafii Rzymskokatolickiej Wojskowo-Cywilnej pod wezwaniem Ducha Świętego w Giżycku, ksiądz kanonik ppłk Stanisław Denis przybliżył zebranym postać św. Jana Nepomucena oraz tradycje stawiania figur świętego w pobliżu mostów, rzek i skrzyżowań dróg.

Poświęcenia obiektów retencyjnych, skweru i figury św. Jana Nepomucena w imieniu Księdza Biskupa Jerzego Mazura, dokonał delegat ks. dr Wojciech Kotarski, Dyrektor Wydziału Katechetycznego Diecezji Ełckiej. 

Wojciech Karol Iwaszkiewicz Burmistrz Miasta Giżycko wraz z panią Ewą Unrung-Wyszowaty Naczelnikiem Wydziału Gospodarki Komunalnej i Ochrony Środowiska Urzędu Miasta Giżycko przy figurze św. Jana Nepomucena posadzili pamiątkowy krzew róży.

Ten symboliczny dar upiększający skwer ma na celu zaproszenie miłośników lasów do odwiedzin skweru i podziwianie wspaniałe komponującego się widoku wody i zieleni, jaki można zobaczyć w tym miejscu.

W trakcie uroczystości decyzją Dyrektora Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Białymstoku pana Andrzeja Józefa Nowaka, za szczególne zasługi dla Lasów Państwowych i gospodarki leśnej, Kordelasami Leśnika Polskiego uhonorowano leśników z Nadleśnictwa Giżycko.

Jarosław Kaczorek leśniczy leśnictwa Skorupki w Nadleśnictwie Giżycko oraz Eugeniusz Samiła leśniczy leśnictwa Malinka w Nadleśnictwie Giżycko otrzymali kordelasy wraz z gratulacjami z rąk: Andrzeja Józefa Nowaka Dyrektora Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Białymstoku, Jerzego Wojciecha Małeckiego Posła na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, Wojciecha Kossakowskiego Posła na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, Generała Dywizji Wojska Polskiego Krzysztofa Radomskiego Dowódcy 16. Pomorskiej Dywizji Zmechanizowanej oraz Krzysztofa Dąbkowskiego Nadleśniczego Nadleśnictwa Giżycko.

Krzysztof Dąbkowski Nadleśniczy Nadleśnictwa Giżycko w podziękowaniu za wzorową współpracę wręczył pamiątkowe figurki z postacią Józefa Piłsudskiego na koniu: ks. dr. Wojciechowi Kotarskiemu Dyrektorowi Wydziału Katechetycznego Diecezji Ełckiej, gen. dyw. WP Krzysztofowi Radomskiemu Dowódcy 16. Pomorskiej Dywizji Zmechanizowanej, Ryszardowi Pawlukanis właścicielowi firmy „PALWOD” z Gołdapi, płk. Piotrowi Fajkowskiemu Dowódcy 15. Giżyckiej Brygady Zmechanizowanej oraz Andrzejowi Józefowi Nowakowi Dyrektorowi Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Białymstoku.

Podczas okolicznościowych przemówień Marek Jasudowicz Wójt Gminy Giżycko pogratulował wszystkim uczestnikom procesu inwestycyjnego udanej realizacji i osiągnięcia zamierzonych celów. Podziękował również za możliwość uczestnictwa w konsultacjach i uwzględnieniu wniosków strony społeczno-samorządowej do projektu.

Wojciech Kossakowski Poseł na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej podkreślił duże znaczenie i role inwestycji realizowanych przez Lasy Państwowe mające na celu lepszą adaptację lasów do obserwowanych zmian klimatu. Projekty małej retencji nizinnej są przykładem dobrych praktyk zapobiegania erozji wodnej.

Podczas uroczystości leśnym ceremoniałom przygrywały dźwięki sygnalistów Zespołu Sygnalistów Myśliwskich „Galindowe Rogi” z Rucianej Nidy.

Przybyli na uroczystość goście mieli okazję zapoznać się ze sprzętem wojskowym na stoisku informacyjnym 15. Giżyckiej Brygady Zmechanizowanej.

Podczas uroczystości patron skweru św. Jan Nepomucen zadbał o właściwą regulację stosunków wodnych w uroczysku, sprowadzając na nie obfity deszcz. Ów deszcz przyczynił się znacząco do skrócenia programu uroczystości. Cóż, taka była wola patrona...

Ze szczegółami projektu, dokumentacją techniczną oraz materiałami dotyczącymi inwestycji pn. „Budowa i modernizacja zbiorników wodnych w uroczysku „Las Miejski” na terenie leśnictwa Zielony Dwór”, można zapoznać się na stronie internetowej Nadleśnictwa Giżycko w zakładce https://gizycko.bialystok.lasy.gov.pl/mala-retencja-nizinna.

Inwestycja pn.: „Budowa i modernizacja zbiorników wodnych w uroczysku „Las Miejski” na terenie leśnictwa Zielony Dwór” jest finansowana w 85% ze środków Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko, pozostałe środki pochodzą z Lasów Państwowych. Celem projektu jest wzmocnienie odporności na zagrożenia związane ze zmianami klimatu w nizinnych ekosystemach leśnych poprzez działania ukierunkowane na zapobieganie powstawaniu lub minimalizację negatywnych skutków zjawisk naturalnych takich jak: niszczące działanie wód wezbraniowych, powodzie i podtopienia, susza i pożary.

Obecnie inwestycja jest już na opracowanej przez organizatora interaktywnej mapie Polski wraz z indywidualną wizytówką obiektu "I Etap XXVI Edycja". W związku z tym Nadleśnictwo Giżycko otrzymało zaproszenie do udziału w Finale XXVI Edycji Ogólnopolskiego Konkursu Otwartego "Modernizacja Roku & Budowa XXI w.".

Mała retencja – wielka sprawa

Inwestycję wykonano w ramach „Kompleksowego projektu adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu – mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach nizinnych”.

Jedną z głównych korzyści płynących z projektu jest wzrost potencjału magazynowania wody przez lasy, w tym zasilanie wód gruntowych i podziemnych. Zwiększy to jej zasoby i wpłynie na poprawę funkcjonowania ekosystemu.

Lasy i sąsiadujące z nimi tereny będą lepiej przygotowane do suszy, a w okresach „wysokiej wody” będą wpływać na zmniejszenie zagrożenia powodziowego przechwytując jej nadmiar i ograniczając odpływ wody na tereny zamieszkane.

Śródleśne stawy, oczka wodne czy mokradła oddziałują korzystnie na mikroklimat, sprzyjają tworzeniu się rosy i mgieł oraz powodują ogromny wzrost wilgotności powietrza i ściółki leśnej. Tym samym obniżają zagrożenie pożarowe w lasach.

Zahamowanie odpływu wody pochodzącej z opadów pozwoli nie tylko chronić jej zasoby w sensie ilościowym, lecz także jakościowym: woda w naturalny sposób jest natleniana i oczyszczana przez roślinność porastającą leśne strumienie i zbiorniki.

Dobrze nawodnione lasy i mokradła są ostoją różnorodności biologicznej. Tereny położone wokół zbiorników wodnych oraz obszary podmokłe stanowią przyjazne środowisko do rozwoju rzadkich gatunków zwierząt i roślin, wzbogacając nasze otoczenie przyrodnicze.

Woda w lesie (i nie tylko) cieszy oczy. Małe oczka wodne i większe zbiorniki, kaskadowe lub o nieregularnych kształtach, urozmaicają monotonne niekiedy leśne krajobrazy i nierzadko stają się lokalną atrakcją turystyczną.

Inwestycję sfinansowano w 85% ze środków Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko, pozostałe środki pochodziły z Lasów Państwowych. Celem projektu jest wzmocnienie odporności na zagrożenia związane ze zmianami klimatu w nizinnych ekosystemach leśnych poprzez działania ukierunkowane na zapobieganie powstawaniu lub minimalizację negatywnych skutków zjawisk naturalnych takich jak: niszczące działanie wód wezbraniowych, powodzie i podtopienia, susza i pożary.

Nasza inwestycja: „Budowa i modernizacja zbiorników wodnych w Uroczysku Las Miejski na terenie Leśnictwa Zielony Dwór” zakwalifikowała się do udziału w I etapie w XXVI edycji Ogólnopolskiego Konkursu Budowlanego „Modernizacja Roku & Budowa XXI w.”
1 kwietnia br. ruszyło internetowe głosowanie, w którym można oddać głos na inwestycję. Głosowanie jest bezpłatne i można oddać jeden głos raz na 24 h w każdym województwie.

Jak to zrobić❓

Nic prostszego:
1️⃣. wystarczy kliknąć link: http://modernizacja.nazwa.pl/pl/voting/850b5281-0f71-465c-927e-e385b1bf30e8/1/objects/a4efef1d-1a73-4f59-825e-bf3255d3c30e/view?fbclid=IwAR30nvDzwXi1LU3EK4gwoldRt1lXOCiDzc-GCwZByUBoTzCQdRykzfbNbPU
2️⃣. Kliknąć „Zagłosuj na ten obiekt”
3️⃣. Na podstronie podać imię i nazwisko, adres mailowy, zaznaczyć „Nie jestem robotem” - a po udanej weryfikacji kliknąć „Zagłosuj”, na podany adres mailowy wysłany zostanie link do aktywacji głosu, należy go zaakceptować
4️⃣. Gotowe! Twój głos został oddany
5️⃣. Głosowanie trwa do 20 maja 2022 r. godzina 12.00

Zapraszamy Państwa do zapoznania się z informacjami zawartymi w artykule.

Podczas spotkania Krzysztof Dąbkowski Nadleśniczy Nadleśnictwa Giżycko zaprosił strony uczestniczące w dialogu do przeprowadzenia wspólnej oceny zgodności realizowanych prac na terenie uroczyska z wcześniejszymi deklaracjami leśników. Deklaracje dotyczyły inwestycji realizowanej w ramach ogólnopolskiego projektu Lasów Państwowych pn. „Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu – mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach nizinnych”. Uczestniczące w projekcie Nadleśnictwo Giżycko wykonuje na terenie uroczyska Las Miejski inwestycję polegającą na modernizacji pięciu zbiorników wodnych. 

Termin spotkania w terenie uzgodniono z Panem Markiem Jasudowiczem Wójtem Gminy Giżycko na 26 października br. W wyznaczonym dniu w spotkaniu uczestniczyli: Artur Pawlukowski pracownik Referatu Rozwoju Gospodarczego – Ochrona Środowiska Urzędu Gminy Giżycko, Paweł Pawlukanis przedstawiciel wykonawcy robót budowlanych firmy PHUP „PALWOD”, Krzysztof Dąbkowski Nadleśniczy Nadleśnictwa Giżycko, Konrad Kamiński Sekretarz Nadleśnictwa, Tomasz Miszczak Podleśniczy leśnictwa Zielony Dwór. Przedstawiciele strony społecznej obecni na spotkaniu w dniu 19.10.2021 r. w Urzędzie Gminy Giżycko nie przybyli na spotkanie. Z powodu obowiązków służbowych w spotkaniu nie uczestniczył Burmistrz Giżycka Pan Wojciech Karol Iwaszkiewicz, przekazując wcześniej telefonicznie brak zastrzeżeń i uwag do realizacji inwestycji.

Podczas obchodu części uroczyska Las Miejski  objętej pracami, przedstawiciel Urzędu Gminy Giżycko nie wnosił żadnych uwag.  Również w ocenie leśników modernizacja stawów przebiega zgodnie z projektem i ustaleniami, a zaawansowanie robót przez firmę PALWOD w stosunku do upływu czasu jest zadowalające.

W dniu 8 października 2020 r. leśnicy  z Nadleśnictwa Giżycko niezależnie od nadzoru inwestorskiego i przyrodniczego wspólnie przejrzeli tereny objęte pracami w Uroczysku Las Miejski. W opinii leśników prace są wykonywane z należytą starannością. Przy realizacji prac wykonawca ściśle stosuje się do wszelkich obostrzeń związanych z ochroną środowiska przyrodniczego, minimalizując oddziaływanie na las. Z uwagi na sprzyjające warunki pogodowe oraz profesjonalizm wykonawcy, postęp prac jest szybszy niż przewidywano. Dzięki temu, już na najbliższy wtorek planowane jest spotkanie leśników ze strażakami w celu omówienia możliwości napełnienia wodą jednego ze stawów, na którym prace dobiegają końca.  Efektem powyższych działań będzie zwiększenie zasobów magazynowanej wody w modernizowanym stawie co przełoży się pozytywnie na kondycję „Lasu Miejskiego”. O postępach i efekcie prac będziemy na bieżąco informować.

W tym miejscu pragniemy ponownie zaapelować do odwiedzających „Las Miejski” o uszanowanie ograniczeń wprowadzonych na placu budowy i nie wchodzenie na obszary gdzie trwają prace. Stanowi to poważne niebezpieczeństwo dla osób postronnych. Prosimy o wyrozumiałość i przepraszamy za ewentualne czasowe utrudnienia w korzystaniu z tego obszaru Lasu.  Zapraszamy do odwiedzania tych części „Lasu Miejskiego”, gdzie nie prowadzi się prac związanych z modernizacją stawów. Nadleśnictwo jak i wykonawca czyni wszelkie starania aby prace wykonać jak najszybciej i maksymalnie skrócić czas, w którym pojawiają się niedogodności i utrudnienia.

Będziemy Państwa informować na bieżąco o postępach prac i miejscach czasowo wyłączonych z możliwości korzystania spacerowania po Lesie Miejskim.

Inwestycja jest finansowana w 85% ze środków Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko, pozostałe środki pochodzą z Lasów Państwowych. Celem projektu jest wzmocnienie odporności na zagrożenia związane ze zmianami klimatu w nizinnych ekosystemach leśnych poprzez działania ukierunkowane na zapobieganie powstawaniu lub minimalizację negatywnych skutków zjawisk naturalnych takich jak: niszczące działanie wód wezbraniowych, powodzie i podtopienia, susza i pożary.

W miniony czwartek Nadleśnictwo Giżycko podpisało umowę na realizację prac budowlanych dotyczących modernizacji zbiorników wodnych w uroczysku „Las Miejski”. Przedsiębiorstwo PALWOD z Gołdapi, które będzie wykonawcą prac, zrealizowało już szereg podobnych inwestycji. Uczestniczyło między innymi w zadaniach polegających na odtworzeniu systemu ponad 40 zbiorników wodnych w Puszczy Rominckiej, czy też całkiem niedawno w budowie umocnienia skarpy brzegowej rzeki Czarna Hańcza w Nadleśnictwie Głęboki Bród.

Zbiorniki w uroczysku tzw. „Leśne Karpieńce” mają bogatą historię. W latach 1905-1907 dwaj bracia Waloch, Johan i Leopold oraz ich kuzyn, właściciele spółdzielni rybackiej, urządzili stawach w lesie hodowlę karpi. Upływ czasu mocno naruszył wybudowane wówczas urządzenia piętrzące. W chwili obecnej urządzenia te nie spełniają swoich funkcji i ocena ich stanu technicznego wykazała wysokie ryzyko uszkodzeń i w konsekwencji katastrofy polegającej na przerwaniu istniejących grobli i niekontrolowanym uwolnieniu wody. Stanowiłoby to duże zagrożenie podtopieniami m.in. dla sąsiadującego z lasem osiedla. W minionych latach groble przy zbiornikach często ulegały uszkodzeniom w wyniku napływu wód opadowych. Z kolei w okresach suchych zamulone zbiorniki okazywały się na tyle płytkie, że niektóre z nich wysychały zupełnie. Jeden ze zbiorników od kilku lat w ogóle nie napełnia się wodą. Tak duże wahania poziomu wód w zbiornikach istotnie oddziałują na lokalny ekosystem.

W czasach, gdy bracia Waloch urządzali hodowlę karpi w zbiornikach, przebudowano również sąsiadujące z nimi drzewostany, które obecnie w dużej mierze składają się ze świerka i dębów, gatunków drzew wrażliwych na wahania poziomu wód gruntowych. W ostatnich latach ilość zamierających z tego powodu drzew w uroczysku budzi zaniepokojenie nie tylko leśników, lecz również odwiedzających las okolicznych mieszkańców i turystów.

W wyniku obniżenia poziomu wód gruntowych wilgotne dotychczas siedliska leśne ulegają przekształceniom, czego efektem jest zubożenie różnorodności biologicznej w lesie. Warto w tym miejscu przypomnieć, że niemal połowę powierzchni uroczyska stanowią cenne przyrodniczo siedliska. Według wyliczeń modernizacja tylko pierwszych czterech zbiorników zwiększy ilość gromadzonej wody w zbiornikach do ponad 30 tys. m³ oraz zwiększy ilość gromadzonej wody w gruncie wokół zbiorników z 126 tys. m³ do ponad 287 tys. m³. To powinno powstrzymać niekorzystne zmiany zachodzące w siedliskach otaczających zbiorniki związane z wahaniami poziomu wód gruntowych, a przez to również wpłynąć pozytywnie na bogactwo gatunkowe fauny i flory.

O problemach z retencjonowaniem wody w uroczysku i o modernizacji zbiorników leśnicy z Nadleśnictwa Giżycko informowali mieszkańców w dniu 2 marca br. na otwartym spotkaniu w sprawie realizowanego projektu. Materiały ze spotkania oraz dokumentacja projektowa dostępne są pod adresem: https://gizycko.bialystok.lasy.gov.pl/mala-retencja-nizinna.

Zwiększenie możliwości retencyjnych zbiorników wodnych uroczyska „Las Miejski” planowane jest poprzez modernizację pięciu istniejących zbiorników wodnych. Mimo, iż w nazwie zadania mowa jest o budowie nowego zbiornika, odstąpiono od tego pomysłu. Badania podłoża przeprowadzone na zlecenie leśników wykazały, że budowa zbiornika w planowanym miejscu jest pod wieloma względami nieuzasadniona. Na modernizację pierwszych czterech zbiorników (Etap I) Nadleśnictwo Giżycko uzyskało wszystkie wymagane prawem pozwolenia, w tym pozwolenie wodno-prawne i pozwolenie na budowę, wskazujące warunki prowadzenia prac. Modernizacja piątego zbiornika (Etap II) jest obecnie w fazie projektowania. W trosce o występujące w lesie rośliny i bytujące zwierzęta, inwestycja prowadzona będzie pod dodatkowym nadzorem przyrodniczym.

Przekazanie placu budowy oraz rozpoczęcie  prac przygotowawczych (wytyczenie geodezyjne obiektów, zabezpieczenie placu budowy, zabezpieczenie drzew przy zbiornikach na czas robót, itp.) powinno nastąpić jeszcze w sierpniu br., natomiast zakończenie I Etapu w przyszłym roku. Parking leśny, duża polana wraz infrastrukturą, będą w czasie trwania inwestycji udostępnione dla społeczeństwa.

O postępach prac związanych z modernizacją zbiorników będziemy Państwa informowali na stronach internetowych nadleśnictwa w zakładce Mała Retencja Nizinna.