Wydawca treści
Zasoby leśne
Na zasoby leśne składają się powierzchnia leśna oraz drzewa (drewno) rosnące na tej powierzchni.
1. Siedliska
Podstawową jednostką klasyfikacyjną siedlisk jest siedliskowy typ lasu, rozumiany jako typ ekosystemu leśnego, obejmujący fragmenty lasu o zbliżonej żyzności i zdolności produkcyjnej. Aktualny stan siedliska, określający aktualny stan żyzności i produkcyjności siedliska, uwzględnia się w celu wyróżnienia siedlisk odbiegających od stanu naturalnego. Udział typów siedliskowych lasu nadleśnictwa w ujęciu powierzchniowym i procentowym przedstawiono w formie tabeli oraz wykresów (stan na 1.01.2017 r.).
Tabela 1. Udział powierzchni wg typów siedliskowych lasu.
Typ siedliskowy lasu | Powierzchnia (ha) | Udział (%) |
Bśw | 340,08 | 1,53 |
Bw | 1,66 | 0,01 |
Bb | 52,69 | 0,24 |
BMśw | 5 360,00 | 24,06 |
BMw | 59,50 | 0,27 |
BMb | 199,23 | 0,89 |
LMśw | 8 185,41 | 36,73 |
LMw | 206,29 | 0,93 |
LMb | 1 433,43 | 6,43 |
Lśw | 4 106,82 | 18,43 |
Lw | 568,31 | 2,55 |
Ol | 1 730,13 | 7,76 |
OlJ | 38,20 | 0,17 |
Ogółem | 22 281,75 | 100% |
Dominującymi typami siedliskowymi lasu w Nadleśnictwie Giżycko są: LMśw (36,73%) i BMśw (24,06%).
Ze względu na strukturę troficzną siedliska dzielimy na:
- bory (Bśw, Bw, Bb) – 1,78% (394,43 ha),
- bory mieszane (BMśw, BMw, BMb) – 25,22% (5618,73 ha),
- lasy mieszane (LMśw, LMw, LMb) – 44,09% (9825,13 ha),
- lasy (Lśw, Lw, Ol, OlJ) – 28,91% (6443,46 ha).
Przyjmując za kryterium strukturę wilgotnościową, wyróżniamy:
- siedliska świeże (Bśw, BMśw, LMśw, Lśw) – 80,75% powierzchni (17992,31 ha),
- siedliska wilgotne (Bw, BMw, LMw, Lw) – 3,76% powierzchni (835,76 ha),
- siedliska bagienne i łęgowe (Bb, BMb, LMb, Ol, OlJ) – 15,49% powierzchni (3453,68 ha).
2. Drzewostany
Głównym gatunkiem tworzącym drzewostany w Nadleśnictwie Giżycko jest sosna zajmująca 54,01% powierzchni wszystkich drzewostanów. Kolejnymi znaczącymi gatunkami są: brzoza (16,53% powierzchni), olsza (11,23%) oraz świerk (10,14%). Drzewostany iglaste zajmują łącznie 13 582,36 ha (64,38%), liściaste (głównie brzoza, olsza i dąb) 7 636,70 ha (35,62%).
Tabela 2. Udział powierzchni wg gatunków panujących.
Gatunek panujący | Powierzchnia (ha) | Udział (%) |
So | 11 672,79 | 55,03 |
Sow | 2,54 | 0,01 |
Md | 49,35 | 0,23 |
Św | 1 857,68 | 8,75 |
Bk | 4,30 | 0,02 |
Db | 1 464,51 | 6,90 |
Dbc | 5,73 | 0,03 |
Kl | 2,50 | 0,01 |
Jw. | 7,34 | 0,03 |
Js | 25,33 | 0,12 |
Gb | 75,12 | 0,35 |
Brz | 6 682,55 | 17,35 |
Ol | 2 246,78 | 10,59 |
Tp | 5,17 | 0,02 |
Os | 41,57 | 0,20 |
Wb | 1,24 | 0,01 |
Lp | 74,56 | 0,35 |
Ogółem: | 21 219,06 | 100% |
3. Wiek drzewostanów
Tabela 3. Udział powierzchni wg klas wieku.
Klasa wieku | Powierzchnia [ha] | % |
płazowiny | 8,12 | 0,04 |
halizny i zręby | 271,32 | 1,22 |
w produkcji ubocznej | 32,91 | 0,15 |
pozostałe | 750,34 | 3,37 |
przestoje | - | - |
Ia - wiek 1 - 10 lat | 1 209,43 | 5,43 |
Ib - wiek 11 - 20 lat | 1 547,96 | 6,95 |
IIa - wiek 21 - 30 lat | 1 391,53 | 6,25 |
IIb - wiek 31 - 40 lat | 1 458,21 | 6,54 |
IIIa - wiek 41 - 50 lat | 1 856,15 | 8,33 |
IIIb - wiek 51 - 60 lat | 3 898 87 | 17,48 |
IVa - wiek 61 - 70 lat | 2 897,23 | 13,00 |
IVb - wiek 71 - 80 lat | 1 318,59 | 5,92 |
Va - wiek 81 - 90 lat | 1 956,85 | 8,78 |
Vb - wiek 91 - 100 lat | 885,61 | 3,97 |
VI - wiek 101 - 120 lat | 973,36 | 4,37 |
VII - wiek 121 - 140 lat | 182,12 | 0,82 |
VIII i st. - wiek > 141 lat | 46,67 | 0,21 |
KO | 1 448,30 | 6,50 |
KDO | 148,18 | 0,67 |
Razem | 22 281,75 | 100,00 |
Słowniczek pojęć:
Klasa wieku drzewostanu - umowny okres, zwykle 20-letni, umożliwiający zbiorcze grupowanie drzewostanów według ich wieku. Przeciętny wiek każdego drzewostanu określa się na podstawie wieku obliczonego (oszacowanego) dla kilkunastu drzew panujących danego gatunku.
Produkcja uboczna - (uboczne użytkowanie lasu), synonim "niedrzewnej produkcji leśnej". Wytwarzanie, poprzez współdziałanie z przyrodą oraz pobieranie z lasu surowców (z wyłączeniem drewna) i produktów łowiectwa. Pojęcie to obejmuje nie tylko użytkowanie surowców ale również zabiegi dążące do zwiększenia zasobów i bogactwa bazy surowcowej, powiększania plonów, poprawy warunków wykorzystania i inne czynności wzbogacające lub zwiększające bazę surowcową.
Płazowiny - w urządzaniu lasu rozumiane jako powierzchnie porośnięte drzewami II klasy wieku o zadrzewieniu do 0,3 włącznie albo drzewami III i wyższych klas wieku o zadrzewieniu do 0,2 włącznie, zaliczone – zgodnie z zasadami ewidencji gruntów w Lasach Państwowych – do rodzaju użytku gruntowego „lasy", do grupy kategorii użytkowania grunty leśne niezalesione do odnowienia (to jest przejściowo pozbawione drzewostanu i przewidywane do odnowienia w najbliższych latach).
Halizny - w urządzanie lasu, rozumiane jako powierzchnie pozbawione drzewostanu dłużej niż 5 lat oraz uprawy i młodniki I klasy wieku o zadrzewieniu niższym niż 0,5 (z wyłączeniem upraw i młodników o zadrzewieniu 0,3 oraz 0,4 powstałych po cięciu uprzątającym rębnią IIIa), zaliczone – zgodnie z zasadami ewidencji gruntów w Lasach Państwowych – do rodzaju użytku gruntowego „lasy", do grupy kategorii użytkowania grunty leśne niezalesione do odnowienia (to jest przejściowo pozbawione drzewostanu i przewidywane do odnowienia w najbliższych latach).
Przestoje - to drzewa pozostawione w formie jednostkowej, rzadziej grupowej, na powierzchni zrębu zupełnego lub na powierzchni drzewostanu odnawianego rębniami złożonymi (z wyjątkiem rębni przerębowej), które wejdą w skład nowego drzewostanu i utrzymają się w nim do następnego cyklu odnowieniowego.
KO - drzewostan w klasie odnowienia, w urządzaniu lasu rozumiany jako drzewostan, który osiągnął wiek dojrzałości do odnowienia i w którym rozpoczęto proces odnowienia rębniami złożonymi, a jednocześnie występuje w nim młode pokolenie o pożądanym składzie gatunkowym i dobrej jakości, pokryciu nie mniejszym niż 50%, a w drzewostanach użytkowanych rębnią częściową gniazdową lub rębniami gniazdowymi oraz stopniowymi – o pokryciu nie mniejszym niż 30%. Do drzewostanów w klasie odnowienia mogą być również zaliczone drzewostany młodsze, o stanie kwalifikującym je do przebudowy pełnej z zastosowaniem rębni złożonych, w których jednocześnie występuje młode pokolenie spełniające wyżej wymienione kryteria; w drzewostanach zaliczonych do klasy odnowienia jako pierwszy w opisie taksacyjnym ujmowany jest starodrzew, a następnie warstwy młodego pokolenia.
KDO - drzewostan w klasie do odnowienia w urządzaniu lasu rozumiany jako drzewostan, w którym rozpoczęto proces odnowienia z zastosowaniem rębni złożonych (w zasadzie w ubiegłym okresie gospodarczym), lecz nie spełniający kryteriów klasy odnowienia, tzn. wymagający uprzedniego odnowienia jako bezwzględnego warunku kontynuacji cięć rębniami złożonymi. Dalsza kontynuacja cięć rębnych jest w nich możliwa po uprzednim wprowadzeniu (uzupełnieniu) młodego pokolenia pod okapem drzewostanu. Okres uprzątnięcia w drzewostanach w klasie do odnowienia jest zbliżony do przyjętego okresu odnowienia. Przy opisywaniu drzewostanów w klasie do odnowienia, podobnie jak w klasie odnowienia, ujmuje się najpierw starodrzew, a następnie istniejące młode pokolenie.
Źródło definicji: Encyklopedia leśna.