Wydawca treści Wydawca treści

REF - Ekosystemy referencyjne

Ekosystemy referencyjne w Nadleśnictwie Giżycko

W oparciu o Zasadę 6 Krajowego Standardu Gospodarki Leśnej FSC® w Polsce (FSC-STD-POL-01-01-2013 PL), w szczególności wskaźnik:

6.4.1. Zarządzający lasami o dużych powierzchniach wyznacza, zachowuje i zaznacza na mapach przykłady istniejących w krajobrazie ekosystemów (tzw. ekosystemy referencyjne, Representative Sample Areas). W pierwszej kolejności, jako ekosystemy referencyjne wyznaczane są powierzchnie w stanie naturalnym lub maksymalnie zbliżonym do naturalnego. Takie obszary, stosownie do ich planów są pozostawione bez ingerencji w naturalnym stanie;

Nadleśnictwo Giżycko wynaczyło obszary ekosystemów referencyjnych.

Powierzchnia ogólna ekosystemów referencyjnych w Nadleśnictwie Giżycko wynosi 2 758,28 ha, co stanowi 11,75 % powierzchni leśnej nadleśnictwa. W skład tej powierzchni wchodzi 3 226 pojedyńczych obszarów referencyjnych stanowiacych przekrój wszystkich drzewostanów i siedlisk leśnych występujących na terenie nadleśnictwa.

Ekosystemy referencyjne na terenie Nadleśnictwa Giżycko zostały wyznaczone według następujących kreteriów:

  • powierzchnie których użytkowanie jest znacznie utrudnione, bądź nie racjonalne ekonomicznie,
  • rezerwaty przyrody bez dokumentów planistycznych, co do których nadleśnictwo nie stwierdza potrzeby prowadzenia żadnych zadań w najblizszych latach, albo obszary w rezerwatach przyrody posiadających plan ochrony, który wskazuje powierzchnie objęte ochrona bierną,
  • drzewostany wyłączone z użytkowania na podstawie Planów Zadań Ochronnych dla obszarów Natura 2000,
  • powierzchnie siedlisk uznane za HCVF 3.1, gdzie nie występują szczególne potrzeby przyrodnicze wymuszające prowadzenie działań,
  • pozostawione na rębniach, do naturalnego rozpadu, kępy ekologiczne,
  • źródliska, śródleśne bagna**.

Każde z podanych powyżej kryteriów wyznaczania ekosystemów referencyjnych prowadzi do delimitacji obszarów, które mogą nakładać się na siebie. W ramach jednego ekosystemu nie będzie więc spójnych, niezależnych obszarów, ale raczej sieć częściowo nakładających się na siebie obszarów wytypowanych według różnych kryteriów wyznaczania drzewostanów reprezentatywnych. Na etapie identyfikacji i delimitacji żadnej z kategorii nie należy uważać za "nadrzędną”. Jedno wydzielenie leśne może mieć podwójną, a nawet potrójną, desygnację jako referencyjne.

Tabela. Zestawienie powierzchni ekosystemów referencyjnych na terenie Nadleśnictwa Giżycko. 

 Sukcesja   Rezerwat   PZO Natura 2000   HCVF 3.1   Źródliska  Bagna śródleśne**,
kępy ekologiczne
Ogólem pow.
REF [ha]
742,59 451,36 43,02 330,81 3,59 1 326,38 2 758,28

Drzewostany referencyjne* nazywane również drzewostanami reprezentatywnymi to element wyznaczanych w celu spełnienia standardów certyfikatu FSC®, ekosystemów referencyjnych (ang. Representative Sample Areas). Jako drzewostany referencyjne wyznaczane są powierzchnie w stanie naturalnym lub maksymalnie zbliżonym do naturalnego. Takie obszary, stosownie do ich planów są pozostawione bez ingerencji człowieka w naturalnym stanie. Są one wyłączone z użytkowania w ramach gospodarki leśnej, przede wszystkim z pozyskania drewna. W sytuacji wystąpienia zagrożenia bezpieczeństwa publicznego, dopuszczalne jest ścięcie niebezpiecznego drzewa i pozostawienie go na gruncie w nienaruszonym stanie do naturalnej śmierci i rozkładu drewna.

Tabela. Udział ekosystemów referencyjnych w siedliskach leśnych Nadleśnictwa Giżycko.

Lp. Typ siedliska /
Kod użytku
Nazwa siedliska /
Nazwa użytku
Powierzchnia sidel.
w nadleśnictwie [ha]
Powierzchnia
REF [ha]
Udział %
obszarów REF
w siedlisku
1.   Bb  Bór bagienny 52,78  38,00  72,00 % 
2.   BMb  Bór mieszany bagienny 198,56  137.71  69,35 % 
3.   BMśw  Bór mieszany świeży 5 363,35  76,35  1,42 % 
4.   BMw  Bór mieszany wilgotny 59,50  3,07  5,16 % 
5.   Bśw  Bór świeży 340,08  6,37  1,87 % 
6.   Bw  Bór wilgotny 1,66  0,53  31,93 % 
7.   LMb  Las mieszany bagienny 1 433,70  780,01  54,41 % 
8.   LMśw  Las mieszany świeży 8 206,84  133,27  1,62 % 
9.   LMw  Las mieszany wilgotny 206,32  8,45  4,10 % 
10.   Lśw  Las świeży 4 113,99  126,40  3,07 % 
11.   Lw  Las wilgotny 573,39  64,11  11,18 % 
12.   OL  Ols 1 733,94  331,37  19,11 % 
 13.   OLJ  Ols jesionowy 38,06  1,48  3,89 % 
14.  N  Nieużytek 1 146,72  1 050,55  91,61 % 
Stan na 31.12.2021 r.                   Suma:  23 468,89  2 758,28  11,75 % 

* - dawniej na terenie Regionalnej Dyrekcji LP w Białymstoku, Drzewostany Referencyjne określane były jako Obszary Nieobjęte Gospodarowaniem.
** - "śródleśne bagna" to bagienne miejsca wyodrębnione zarówno jako oddzielne wydzielenia, ale też takie mikrosiedliska  niebedące odrębnym wydzieleniem.