Historia lasów i gospodarki leśnej w nadleśnictwie.

We wczesnym średniowieczu całe pojezierze pokrywały knieje. Na skutek osadnictwa powierzchnia puszczy znacznie się skurczyła. Wokół osad i grodów wzrastała eksploatacja lasów, która doprowadziła do ich przerzedzenia i zmiany składu gatunkowego. Rolnictwo spowodowało zamianę lasów w pola uprawne i łąki. Hodowla zwierząt domowych również wpłynęła na wykorzystywanie lasów jako pastwisk, co powodowało zmianę roślinności leśnej oraz eliminację odnowień naturalnych niektórych gatunków.

Proces kurczenia się zasięgu lasów w średniowieczu przebiegał niejednolicie, a zasadniczy wpływ na jego przekształcenia miały zmiany w stosunkach produkcji i technice rolnej. Zmniejszenie się lesistości powodowało zmianę klimatu lokalnego i stosunków hydrologicznych. Proces przekształcenia i destrukcji środowiska przyrodniczego ulegał pogłębieniu w skutek wzrostu gęstości zaludnienia.

W czasach gospodarki folwarcznej (XVI-XVII wiek) eksploatacja miała charakter rabunkowy. Najbardziej wyniszczającą zasoby leśne formą eksploatacji było wypalanie popiołów. W XVIII wieku zapotrzebowanie na drewno rosło ze względu na rozwój przemysłu w Prusach dlatego w tym wieku nastąpiły pierwsze próby wprowadzenia w leśnictwie bardziej nowoczesnych form organizacji. W tym celu w 1775 roku wydana została dla Prus Wschodnich ustawa leśna. Były w niej zawarte wskazania co do pomiaru, urządzenia i zabiegów hodowlanych w lasach, sprawy uporządkowania wyrębów, jak również całokształtu ówczesnych zagadnień łowieckich. W 1777 roku powołany został Dział Leśny Generalnego Dyrektorium. Na jego czele stał minister, w rękach którego koncentrowały się wszystkie sprawy leśne, dotyczące zarówno lasów państwowych jak i niepaństwowych.

Na początku XIX wieku lasy państwowe Prus podporządkowane zostały Generalnemu Zarządowi Leśnemu. W poszczególnych prowincjach utworzono departamenty leśne, na czelne których stali lasomistrze. Terenowymi jednostkami organizacyjnymi były nadleśnictwa lub leśnictwa rewirowe. Istniał również aparat inspekcyjny, kierowany przez inspektorów leśnych.

Bezpośrednio przed powstaniem Rzeszy Niemieckiej (przed 1870 r.) na terenie Prus Wschodnich istniały dwie Dyrekcje Lasów Państwowych – w Gąbinie i w Królewcu. Dyrekcje te posiadały po dwa inspektoraty, a na jeden inspektorat przypadało do 8 nadleśnictw.

Po 1870 roku struktura administracyjna lasów przedstawiała się następująco. W poszczególnych regencjach znajdowali się lasomistrze zarządzający lasami państwowymi w swojej dyrekcji. Lasomistrzowi naczelnemu podlegał szereg radców - mianowano ich spośród wyróżniających się nadleśniczych. Nadleśniczemu podlegał personel mający pieczę nad lasami, składający się z leśniczych i gajowych oraz pomocniczej służby terenowej.

Lasy na terenie Prus Wschodnich w latach 1919-1939

Pod względem administracyjnym Prowincja Prusy Wschodnie dzieliła się w owym czasie na cztery okręgi administracyjne: Królewiec i Kwidzyn, Gąbin, Olsztyn i Prusy Zachodnie.

Lesistość Warmii i Mazur wynosiła 16,3%. Skład gatunkowy drzewostanów wykazywał przewagę drzewostanów iglastych. W 1939 roku udział gatunków iglastych wynosił w Prusach Wschodnich 76,2% natomiast gatunków liściastych 23,8%. W ogólnym areale powierzchni leśnej udział lasów państwowych na terenie Warmii i Mazur wynosił 63%.

W okresie międzywojennym ustawodawstwo leśne na terenie Prus obejmowało dwa okresy: 15-letni trwał od zakończenia I Wojny Światowej do 1939 roku, a drugi do rozpoczęcia II Wojny Światowej. Przed 1933 rokiem ustawodawstwo leśne miało charakter regionalny, obowiązywały lokalne ustawy i przepisy wykonawcze.

W 1934 roku sprawy leśne i łowieckie wyłączono z Ministerstwa Wyżywienia i Rolnictwa, i przeniesiono je do Naczelnego Zarządu Leśnego, spełniającego rolę odrębnego ministerstwa w zakresie leśnictwa, drzewnictwa, łowiectwa i ochrony przyrody. Nazwę nadleśnictwo zastąpiono nazwą urząd leśny, leśniczy rewirowy został nazwany nadleśniczym, a dotychczasowy nadleśniczy otrzymał nazwę „Forstmaister".

Brak jest danych historycznych dotyczących dzisiejszego Nadleśnictwa Giżycko pod koniec panowania niemieckiego (do roku 1945), ponieważ zaginęły one w okresie II Wojny Światowej.

Gospodarka leśna po 1945 r.

Do 30 września 1972 roku na terenie dzisiejszego Nadleśnictwo Giżycko istniały trzy niezależne jednostki administracyjne: Nadleśnictwo Giżycko, Nadleśnictwo Ryn i Nadleśnictwo Kętrzyn, których historia powstania i funkcjonowanie toczyło się odrębnymi torami.

Nadleśnictwo Giżycko utworzone zostało w roku 1945 (do roku 1947 pod nazwą Łuczany), a w jego skład weszły:

• lasy państwowe byłego niemieckiego nadleśnictwa „Grondowken" – 55%,
• lasy stanowiące dawna własność majątkową byłych junkrów pruskich – około 18%,
• lasy chłopskie i słabe grunty rolne stanowiące około 27% powierzchni.

Przekazane Nadleśnictwu lasy komunalne miasta Giżycko i Orzysza weszły w skład leśnictw: Zielony Dwór i Rząśniki.

Lasy stanowiące własność majątkową byłych junkrów pruskich weszły w skład leśnictw: Jelenia Góra, Kruklin i Wydminy.
Lasy majątkowe i chłopskie zostały upaństwowione na mocy dekretu PKWN.

Nadleśnictwo Ryn zostało utworzone 1 października 1948 roku, w skład którego weszły lasy:

• państwowe i komunalne – około 28%,
• majątkowe upaństwowione – 39%,
• lasy chłopskie i słabe grunty rolne – 33%.

Do lasów państwowych należały lasy dawnego leśnictwa rewirowego Ryn, leśnictwa Jagodno i Dąbrówka oraz część lasów wchodzące w skład leśnictw: Rudówka, Jagodno, Dąbrówka, Boże, Nakomiady.

Lasy komunalne miasta Kętrzyn zostały przekazane do nadleśnictwa i tworzyły część leśnictwa Nakomiady.

Lasy majątkowe, stanowiące dawną własność byłych junkrów pruskich, weszły w skład takich leśnictw jak: Nakomiady, Poganiewo, Krzyżany, Skorupki, Trosy, Jagodno.

Lasy chłopskie i słabe grunty rolne przekazane pod zalesienia stanowiły trzon lasów w leśnictwach: Krzyżany i Trosy.

Nadleśnictwo Kętrzyn utworzone zostało w 1945 roku z lasów prywatnych oraz stanowiących własność miasta Kętrzyn.

Lasy wchodzące w skład obecnego obrębu Ryn były własnością właściciela majątku Doba oraz drobnych posiadaczy, głównie rolników, którzy opuścili te gospodarstwa pod Koniecki Wojny Światowej. Dekretem PKWN z dnia 12 grudnia 1944 roku lasy te przeszły na własność Państwa.

Od dnia 1 października 1972 roku zostało utworzone nowe Nadleśnictwo Giżycko, w skład którego włączono:

• byłe Nadleśnictwo Giżycko,
• część byłego Nadleśnictwa Ryn,
• część byłego Nadleśnictwa Kętrzyn.

Nadleśnictwo Ryn zostało zlikwidowane. Część zachodnia dotychczasowego Nadleśnictwa Ryn została włączona do Nadleśnictwa Mrągowo, pozostała przeważająca część do Nadleśnictwa Giżycko.

Nadleśnictwo Kętrzyn zostało podzielone na trzy obręby, z których dwa włączono do Nadleśnictwa Srokowo i Bartoszyce, natomiast leśnictwo Kamionki włączono do Nadleśnictwa Giżycko.
Dawne trzy nadleśnictwa, które weszły w skład Nadleśnictwa Giżycko przyjęły nazwę obrębów.

Powierzchnia tych obrębów i nadleśnictwa wynosiła:

• obręb Giżycko - 12 128,74 ha,
• obręb Ryn - 6 375,03 ha,
• obręb Kętrzyn - 1 563, 80 ha,
• Nadleśnictwo Giżycko - 20 067,57 ha.

Od dnia 18 XII 1984 roku Nadleśnictwo Giżycko zostało podzielone na trzy obręby: Giżycko, Ryn i Orzysz. W wyniku drugiej rewizji urządzenia lasu w 1986 roku opracowano plan na okres gospodarczy od 01.01.1987 r. do 31.12.1996 r., obejmujący trzy obręby leśne o łącznej powierzchni 23 148,22 ha.

Lasy zostały podzielone na trzy grupy:

• rezerwaty,
• lasy grupy I (ochronne),
• lasy grupy II (gospodarcze).

Lasy Nadleśnictwa Giżycko podzielono na następujące gospodarstwa:

• Specjalne – rezerwaty, lasy masowego wypoczynku położone w strefie ośrodków wypoczynkowych, lasy glebochronne;
• Zrębowe;
• Zrębowo-przerębowe;
• Przerębowe.

Od momentu utworzenia do czasu reorganizacji 30 września 1972 roku ówczesnym Nadleśnictwem Giżycko kierowali kolejno:

• Adam Bugała (1945 - 1955),
• Czesław Pampuch (1955 - 1958),
• Kazimierz Rosiński (1958 - 1972).

Natomiast Nadleśnictwem Ryn do czasu reorganizacji i włączenia go do nowopowstałego Nadleśnictwa Giżycko kierował inżynier Bolesław Korpak.

Po reorganizacji od 1 października 1972 roku Nadleśnictwem Giżycko kierowali:

• Kazimierz Rosiński (1972 - 1973),
• mgr inż. Franciszek Adamski (1973 - 1991),
• mgr inż. Wilhelm Stoma (1991 -2005),
• mgr inż. Mirosław Stabiński (2005 - 2007),
• mgr inż. Grażyna Czalej – Gawrycka (2008 - 2016),
• mgr inż. Ilona Czujkowska (2016-2018),
• mgr inż. Krzysztof Dąbkowski (2018-2024),
• mgr inż. Sławomir Turkot (od 2024).