Wydawca treści Wydawca treści

Zagrożenie pożarowe

Wykaz telefonów alarmowych na wypadek pożaru

Jednostka Adres Telefon
Państwowa Straż Pożarna
w Giżycku
ul. Białostocka 2,
11-500 Giżycko
998
87 429 91 00 
Państwowa Straż Pożarna
w Piszu
ul. Olsztyńska 40a,
12-200 Pisz
998
87 425 41 00
Punkt Alarmowo Dyspozycyjny
Nadleśnictwa Giżycko
Gajewo, ul. Dworska 12,
11-500 Giżycko
87 429 98 69
+48 504 077 720 wew. 69
Punkt Alarmowo Dyspozycyjny
RDLP Białystok
ul. Lipowa 51,
15-424 Białystok
85 748 18 22
+48 570 250 112
Posterunek Straży Leśnej
przy Nadleśnictwie Giżycko
Gajewo, ul. Dworska 12
11-500 Giżycko
+48 531 505 936
+48 509 088 145

 

PAD

Do punktów alarmowo-dyspozycyjnych (PAD) ze stacji meteorologicznych trafiają dane takie jak temperatura, wilgotność powietrza, prędkość i kierunek wiatru. Automatyzacja stacji meteorologicznych pozwala na bieżące śledzenie wszystkich parametrów potrzebnych do analizowania zagrożenia pożarowego lasu. W połączeniu z informacją o wilgotności ściółki sosnowej ustala się stopień zagrożenia pożarowego lasu. Wg 4-stopniowej skali: 0 – niebieski, brak zagrożenia, 1 – zielony, zagrożenie małe, 2 – żółty, zagrożenie średnie, 3 – czerwony, zagrożenie duże.

AKTUALNY STOPIEŃ ZAGROŻENIA POŻAROWEGO LASU
obowiązujący dla Nadleśnictwa Giżycko można sprawdzić klikając na: <<link>>

Obowiązującą w Polsce metodą określenia stopnia zagrożenia pożarowego lasu (ZPL) jest metoda IBL.  Określenie stopnia zagrożenia pożarowego lasów prowadzone jest od marca (po ustąpieniu pokrywy śnieżnej) do września (lub dłużej aż do wystąpienia jesiennych opadów deszczu), w 34 strefach prognostycznych o godz. 9.00 i w miarę potrzeby o godz. 13.00. Metoda opiera się na pomiarze wilgotności ściółki sosnowej w III klasie wieku (40-60 lat) boru świeżego, wilgotności powietrza na wysokości 0,5 m przy ścianie drzewostanu i opadu. Metoda wyróżnia cztery stopnie zagrożenia, w zależności od niżej wymienionych progów wilgotności:

Stopień ZPL Wartości (%) mierzone o godzinie:
9.00 13.00
ściółki powietrza ściółki powietrza
0
Brak zagrożenia
0-60
61-75
96-100
0-100
0-40
41-75
86-100
0-100
I
Zagrożenie małe
0-40
41-60
86-95
0-95
0-30
31-40
66-85
0-85
II
Zagrożenie duże
0-20
21-40
76-85
0-85
0-15
16-30
51-65
0-65
III
Zagrożenie bardzo duże
0-20 0-75 0-15 0-50


Przedsięwzięcia ochronne podejmowane w zależności od stopnia zagrożenia pożarowego:

Przedsięwzięcia ochronne Stopień zagrożenia
0 I II III
 Utrzymanie dyżuru w PAD RDLP x x x x
 Utrzymanie dyżurów PAD Nadleśnictwa  -   x*  x   x 
 Wprowadzenie dyżuru (w tym także domowego) dla osoby wyznaczonej do wzmocnienia obsady PAD na potrzeby organizowania akcji ratowniczo-gaśniczych - - - x*
 Wykonywanie zadań przez pełnomocnika nadleśniczego - x x x
 Dyżurowanie obserwatorów na dostrzegalniach pożarowych oraz w pozostałych punktach obserwacyjnych - x* x x
 Patrolowanie w rejonach szczególnie zagrożonych pożarem - według oddzielnego planu nadleśnictwa - - - x
 Uruchomienie patroli lotniczych - według oddzielnego planu RDLP - - - x
 Wprowadzenie stanu pogotowia dla usługodawców, do bezzwłocznego użycia sprzętu mechanicznego i gospodarczego wraz z obsługą - - x x
 Wprowadzenie okresowego zakazu wstępu do lasu - według kryteriów wynikających z obowiązujących przepisów i opracowanych zasad - - - x
 Wprowadzenie stanu pogotowia dla całego składu osobowego nadleśnictwa - według oddzielnego planu nadleśnictwa - - - x
 Stopień gotowości startowej** dla gaśniczych statków powietrznych [min] - 15 10 5
 Koordynacja wszystkich działań przez RDLP x x x x

Objaśnienia do tabeli:
x - oznacza wykonywanie czynności od godz. 900 - do zachodu słońca,
x* - nadleśnictwo może - w porozumieniu z RDLP - ustalić inne godziny dyżurowania lub od niego odstąpić,
** - czas od zadysponowania statku powietrznego do wykonania startu.

 

W razie, gdy występuje duże zagrożenie pożarowe na podstawie art. 26 pkt. 3 ustawy o lasach (Dz. U. Nr 101 poz 444) Nadleśniczy wprowadza okresowy zakaz wstępu do lasu stanowiącego własność Skarbu Państwa.

  Statystyki pokazują, że aż 99% pożarów w lasach powoduje człowiek. Co gorsza w bardzo wielu przypadkach jest to działalność celowa, bowiem podpalenia stanowią ok. 45% ogólnej liczby pożarów. Kolejna istotna przyczyna to zaniedbania, w skutek powstaje kilkanaście procent pożarów w skali roku. Do tej grupy można zaliczyć pożary będące wynikiem przeniesienia się ognia z niefrasobliwie wypalanych łąk czy ściernisk. Pożary powodowane są również przez awarie linii energetycznych, a także transport kolejowy i drogowy. Bardzo rzadko ich przyczyną są zjawiska naturalne (np. wyładowania atmosferyczne): tylko 1% pożarów lasów ma swoje źródło w uderzeniu pioruna.  

Dlaczego las się pali?

Według danych z ostatnich lat Polska plasuje się w czołówce krajów z największą liczba pożarów (zaraz za Portugalią i Hiszpanią) i w pierwszej dziesiątce krajów pod względem powierzchni nimi objętej. Tylko w 2016 r. na terenach zarządzanych przez Lasy Państwowe powstało 1725 pożarów o łącznej powierzchni prawie 300 ha.

Częstotliwość pożarów warunkują przede wszystkim trzy czynniki:

  • zmiany klimatu – w Polsce ich przejawami są wydłużone okresy bezdeszczowe, długotrwałe susze oraz wzrost średnich temperatur. W efekcie zwiększa się parowanie i wysuszenie gleby w lasach.
  • człowiek – niestety nadal większość pożarów lasu ma podłoże antropogeniczne. Są to umyślne podpalenia, wypalanie traw czy nieostrożne obchodzenie się z ogniem.
  • skład gatunkowy naszych drzewostanów – charakteryzujący się przewagą gatunków iglastych, ze znacznym udziałem sosny (ponad 60% polskich lasów to bory sosnowe), której igliwie zawiera łatwopalne olejki eteryczne.

Pożary i ich konsekwencje

Zazwyczaj nie doceniamy znaczenia lasów jako naszego naturalnego bogactwa. Tymczasem odgrywają one istotną rolę w kształtowaniu zarówno klimatu całej planety, jak i lokalnych warunków mikroklimatycznych. Gromadzą zasoby wodne, chronią glebę przed erozją, a krajobraz przed stepowieniem. Produkując tlen, oczyszczają powietrze, a jednocześnie wiążą dwutlenek węgla i pochłaniają pyły emitowane przez przemysł.  Szacuje się, że lasy przyswajają rocznie 2/3 ilości CO2 wiązanego przez cała szatę roślinną kontynentów. Niestety pożary lasów pozbawiają nas tej naturalnej ochrony przed negatywnymi następstwami rozwoju cywilizacyjnego, a jednocześnie potęgują efekt cieplarniany: spalanie uwalnia do atmosfery dwutlenek węgla zgromadzony w drzewach i ściółce.

Warto zapamiętać, że aby wyrównać emisję CO2 wytworzoną podczas spalania 1 ha lasu, trzeba zalesić powierzchnię 10-25 ha.

Bezpośrednim skutkiem oddziaływania pożarów lasów na środowisko naturalne jest wzrost stężenia CO2 w powietrzu. Wraz ze wzrostem liczby pożarów oraz ich powierzchni zwiększa się uwalnianie dwutlenku węgla, który jest jednym z czynników wpływających na wzrost temperatury powietrza i globalne ocieplenie klimatu. Do tzw. gazów cieplarnianych, które przyczyniają się do globalnych zmian klimatycznych poprzez uszkadzanie powłoki ozonowej, należą również inne produkty spalania, m.in. metan, tlenki azotu czy siarki.

Pożary niosą zagładę całym leśnym ekosystemom, stwarzają zagrożenie życia dla człowieka, powodują ogromne straty materialne i ekologiczne – często trudne czy nawet niemożliwe do wyliczenia. Ich zrekompensowanie to kosztowny, długotrwały proces, dlatego szczególne znaczenie ma w tym przypadku profilaktyka i zapobieganie pożarom.

Pomóż nam chronić las

Wierzymy, że ważnym elementem systemu ochrony przeciwpożarowej jest edukacja. Dzięki zaangażowaniu leśników-edukatorów docieramy z profilaktyką przeciwpożarową do ok. 2 mln osób. Jednak odwiedzających polskie lasy jest znacznie więcej. Aby cieszyć się pięknym i bezpiecznym lasem, wybierając się do niego powinniśmy pamiętać o kilku prostych zasadach:

  • w lesie nie używaj ognia,
  • nie wjeżdżaj do lasu samochodem,
  • nie zbieraj samodzielnie chrustu lub gałęzi na ognisko w lesie – jest to wykroczenie,
  • ogniska wolno palić w miejscach wyznaczonych, a jeśli takiego miejsca nie ma, to zachowaj odległość 100 m od granicy lasu,
  • biwakuj tylko w miejscach do tego przeznaczonych. Jeśli nie wiesz gdzie, zapytaj leśniczego lub sprawdź na portalu www.czaswlas.pl,
  • czytaj tablice leśne – informują o zagrożeniach, czasem pokazują, że dany fragment lasu jest niedostępny, np. właśnie ze względu na zagrożenie pożarowe,
  • jeżeli widzisz pożar, dzwoń na numer 998 lub 112,
  • śmieci zabierz ze sobą – ślady ludzkiej obecności szpecą las, szkodzą i przeszkadzają zwierzętom,
  • jeżeli według Twojej oceny istnieje niebezpieczeństwo dla lasu, informuj służbę leśną lub policję.