W czasie rodzinnego pikniku jednym z ważniejszych elementów edukacyjnych był punkt konsultacyjny, przygotowany przez Nadleśnictwo Giżycko. Jego celem było przybliżenie odwiedzającym aktualnych wyników monitoringu drzewostanów świerkowych, w których trwa gradacja kornika drukarza – owada, który w ostatnich latach coraz częściej powoduje zamieranie świerków w północno-wschodniej Polsce.

Każdy, kto odwiedził nasze stoisko, mógł nie tylko zobaczyć dorosłego kornika drukarza, ale też poznać podstawowe informacje na temat jego biologii, cyklu życia oraz sposobów zasiedlania drzew. Wyjaśniliśmy, że obecna skala gradacji jest ściśle związana z postępującymi zmianami klimatu – cieplejsze i bardziej suche lata osłabiają drzewa, a krótsze zimy sprzyjają rozwojowi kolejnych pokoleń owadów.

Na przygotowanych mapach zaprezentowaliśmy efekty analizy najnowszych zdjęć lotniczych, wykonanych 20 października 2024 roku nad uroczyskiem Las Miejski. Oprócz klasycznych ortofotomap wykonano także zdjęcia w podczerwieni (CIR). To bardzo cenne narzędzie – ponieważ zdrowe rośliny silnie odbijają światło w tym zakresie, a rośliny osłabione lub zamierające już nie. Dzięki temu można zidentyfikować chore lub zasiedlone drzewa zanim będzie to widoczne gołym okiem.

Na podstawie takich zdjęć tworzy się tzw. indeksy roślinności, np. NDVI (Normalized Difference Vegetation Index), które pozwalają ocenić stan zdrowia poszczególnych partii lasu. Mapy zdrowotne opracowane z użyciem zdjęć w podczerwieni pomagają leśnikom w szybkim i precyzyjnym lokalizowaniu obumierających drzew – bez konieczności czasochłonnego przeszukiwania całego terenu.

Wraz z nadejściem wiosny, nie czekając na kolejne zobrazowania lotnicze, Nadleśnictwo Giżycko uruchomiło bezpośredni monitoring terenowy na obszarze Lasu Miejskiego. Przeprowadzają go zarówno leśnicy, jak i tzw. trocinkarz – specjalista, który systematycznie przemierza las w poszukiwaniu pierwszych oznak aktywności kornika. Jego zadaniem jest szybkie wykrycie i oznaczenie drzew do usunięcia, zanim szkodnik rozprzestrzeni się dalej.

Dzięki połączeniu nowoczesnych technologii z terenową obserwacją, możliwe jest bieżące śledzenie sytuacji i podejmowanie odpowiednich działań, zanim gradacja obejmie kolejne partie lasu. To przykład, jak ważne są zarówno wiedza, jak i narzędzia, by skutecznie reagować na wyzwania współczesnej ochrony lasów – szczególnie w czasach zmieniającego się klimatu.