Sóweczka (Glaucidium passerinum) rozmiarem przypomina szpaka – długość jej ciała wynosi zaledwie kilkanaście centymetrów, a rozpiętość skrzydeł ok. 35 cm. Oznacza to, że jej rozłożone skrzydła niewiele by wystawały poza kartkę A4. Obserwując pojedyncze osobniki, nie da się określić ich płci. Dopiero w zestawieniu samicy oraz samca widać, że jest ona nieco większa – u sów występuje odwrotny dymorfizm płciowy. Samiec waży niewiele więcej niż pół kostki drożdży (ok. 55g), a samica ok. 75g.

Do charakterystycznych cech sóweczki należą małe żółte oczy, krótkie białe brwi oraz fałszywa twarz na tyle głowy. Jej szlara jest słabo rozwinięta. Maskujące ubarwienie stanowią ciemnobrązowe, nakrapiane pióra na wierzchu ciała oraz jasne z wąskimi brązowymi pasami na spodzie. Młode osobniki charakteryzuje nieco ciemniejsze upierzenie oraz słabsze kropkowanie.

Sóweczka nie należy do gatunków aktywnych nocą i poluje za dnia. Dieta tej sowy bazuje na ptakach takich jak sikory, zięby, czy rudziki, ale jej ofiary stanowią także gryzonie. Sóweczka stosuje dwie taktyki łowieckie – albo czatuje, albo aktywnie ściga ptaki w koronach drzew. Pomimo swoich małych gabarytów, potrafi upolować dzięcioła dużego, a nawet paszkota. Sóweczka używa spiżarni – gromadzi zapasy nie tylko w dziuplach, ale i w okolicznych budkach lęgowych. Sowa ta jest zazwyczaj mało płochliwa, chyba, że napotkamy ją w okolicach dziupli. Łatwo ją zaobserwować na czubkach drzew, pomiędzy którymi porusza się lotem falistym, podobnie jak dzięcioł.

Sóweczka będąca gatunkiem borealnym, zamieszkuje bory świerkowe, gdzie występuje wielopiętrowy drzewostan, a w sąsiedztwie znajduje się mozaika siedlisk. Chętnie zasiedla dziuple wykute przez dzięcioła dużego, zarówno w żywych, jak i w martwych drzewach. Dzięki niewielkiej średnicy otworu wlotowego (tj. ok 4-6cm), niewiele drapieżników jest w stanie do niej dotrzeć. Zagrożenie dla tego gatunku stanowią większe sowy: głównie puszczyk i puszczyk uralski oraz dzienne ornitofagi: krogulec i jastrząb. Samce sóweczki przywiązują się znacznie bardziej do swojego terytorium niż samice, które częściej wędrują (szczególnie w północnych populacjach). W naszym kraju sóweczki są osiadłe.

Czy wiesz, że…
leśnicy chronią w specjalny sposób stanowiska sóweczki. Przy dziuplach lęgowych ustanawiane są całoroczne 
strefy ochronne 
o promieniu 50 m.

Zazwyczaj w połowie kwietnia samica składa co półtora dnia 4-5 jaj, a zaczyna je wysiadywać od przedostatniego lub ostatniego. Samiec cierpliwie donosi pokarm samicy, gdy ta siedzi na jajach. Po czterech tygodniach, wykluwają się jednocześnie wszystkie pisklęta, które już w kolejnym roku będą same mogły przystąpić do lęgów.

Aktywność głosowa sóweczki nasila się o świcie i o zmierzchu. Pogwizdywania sóweczek pochodzących z różnych światowych populacji można posłuchać tutaj.