Gdzie w Polsce występuje żmija zygzakowata?

Żmija zygzakowata, jedyny jadowity wąż w Polsce, występuje na całym obszarze kraju. Można ją spotkać zarówno na nizinach, jak i w górach, w różnych typach siedlisk:

• Lasach: Preferuje zwłaszcza ich obrzeża, polany i skraje. Lubi miejsca o chłodnym mikroklimacie, dlatego często chowa się pod kamieniami, korzeniami drzew lub w gęstych zaroślach.
• Łąkach: Szczególnie podmokłych, gdzie może żerować na drobne ssaki i gryzonie.
• Torfowiskach: Stanowiących dla niej dogodne środowisko ze względu na wilgoć i dostępność pokarmu.
• Górach: Można ją spotkać nawet w wysokich Tatrach, choć częściej występuje w niższych partiach.

Chociaż żmija zygzakowata jest powszechna w Polsce, jej populacja maleje z powodu niszczenia siedlisk i bezpośredniego uśmiercania przez ludzi.

Po czym rozpoznać żmiję zygzakowatą?

Żmiję zygzakowatą można rozpoznać po kilku charakterystycznych cechach:

1. Zygzak na grzbiecie: Najbardziej charakterystyczną cechą żmii zygzakowatej jest ciemny, zygzakowaty wzór ciągnący się przez całą długość grzbietu. Zazwyczaj jest on czarny lub brązowy, ale może mieć również odcienie szarego lub miedzianego.
2. Kształt głowy: Głowa żmii zygzakowatej jest płaska i trójkątna, wyraźnie oddzielona od reszty ciała. Po bokach głowy widoczne są szpary słuchowe, a na czubku głowy wzór przypominający literę V, Y lub X.
3. Źrenica oka: Źrenica żmii zygzakowatej jest pionowa, co jest jej cechą charakterystyczną i odróżnia ją od innych gatunków węży w Polsce, które mają źrenice okrągłe.
4. Łuski: Łuski żmii zygzakowatej są gładkie i błyszczące. Na brzuchu ułożone są w poprzeczne rzędy, a po bokach ciała w skośne rzędy.
5. Wielkość: Żmija zygzakowata osiąga długość do 80 cm, a zazwyczaj jest to 50-60 cm. Samce są zwykle mniejsze od samic.
6. Ubarwienie: Ubarwienie żmii zygzakowatej może być różnorodne, od szarego i brązowego, przez miedziane i rude, aż do czarnego. Ciemny zygzak na grzbiecie jest zawsze obecny, ale może mieć różne odcienie i grubość.

Pamiętaj:

• Nie wszystkie żmije zygzakowate mają wyraźnie widoczny zygzak na grzbiecie.
• W razie wątpliwości, czy masz do czynienia ze żmiją zygzakowatą, lepiej zachować ostrożność i unikać kontaktu.

Jak groźna jest żmija zygzakowata?

Żmija zygzakowata jest jedynym jadowitym wężem w Polsce, ale nie stanowi ona dużego zagrożenia dla człowieka. Chociaż jej jad jest toksyczny, ugryzienia są rzadko śmiertelne.

Objawy ukąszenia przez żmiję zygzakowatą:

• Ból i obrzęk w miejscu ukąszenia.
• Zaczerwienienie skóry.
• Zasinienie.
• Mdłości.
• Wymioty.
• Ból głowy.
• Gorączka.
• W niektórych przypadkach może dojść do spadku ciśnienia krwi, przyspieszenia akcji serca i duszności.

W większości przypadków objawy ukąszenia przez żmiję zygzakowatą ustępują w ciągu kilku dni.

Szczególnie narażone na ciężkie konsekwencje ukąszenia są:

• Dzieci.
• Osoby starsze.
• Osoby o osłabionej kondycji.
• Osoby uczulone na jad.

Czy żmija może ukąsić przez spodnie?

Teoretycznie ukąszenie przez spodnie przez żmiję zygzakowatą jest możliwe, ale bardzo mało prawdopodobne.

Aby żmija mogła ugryźć przez spodnie, jej szczęki musiałyby być na tyle silne, aby przebić gruby materiał. Większość spodni, zwłaszcza jeansów czy spodni trekkingowych, jest wykonana z wystarczająco grubego materiału, aby stanowić barierę dla zębów żmii.

Co się stanie, gdy ugryzie cię żmija zygzakowata?

W miejscu ukąszenia przez żmiję powstaną charakterystyczne ranki – dwa ślady po zębach jadowych. Odczujemy też miejscowy ból. Jeśli wąż wstrzyknął jad, to dodatkowo mogą wystąpić: zaczerwienienie i zasinienie.

Co robić w przypadku ukąszenia przez żmiję zygzakowatą?

W przypadku ukąszenia przez żmiję zygzakowatą należy działać szybko i zdecydowanie, aby zminimalizować ryzyko powikłań. Oto kroki, które należy podjąć:

1. Zachowaj spokój: Panika może przyspieszyć rozprzestrzenianie się jadu w organizmie.
2. Usuń wszelkie ozdoby z miejsca ukąszenia, ponieważ obrzęk może utrudnić ich zdjęcie.
3. Ułóż poszkodowaną kończynę wyżej niż poziom serca.
4. Zastosuj zimny okład na miejsce ukąszenia. Możesz użyć kompresu chłodzącego, lodu owiniętego w ściereczkę lub nawet butelki z zimną wodą.
5. Jak najszybciej udaj się do lekarza, nawet jeśli objawy nie są nasilone. Transport osoby ukąszonej powinien odbywać się w pozycji leżącej.

Jeśli wybierasz się do lasu lub na inne tereny, gdzie mogą występować żmije, warto zachować ostrożność i stosować się do kilku prostych zasad:

• Noś odpowiednie obuwie i spodnie - wysokie buty i długie spodnie chronią nogi przed ukąszeniem.
• Uważaj gdzie stąpasz - patrz pod nogi i unikaj wkładania rąk do dziur i szczelin w ziemi.
• Nie hałasuj - żmije płoszy hałas, dlatego spokojny spacer zmniejsza ryzyko spotkania węża.
• Nie prowokuj - jeśli zobaczysz żmiję, nie próbuj jej dotykać ani płoszyć. Zatrzymaj się, zachowaj spokój i poczekaj, aż wąż sam odejdzie.